ไม่นานจากกรุงเทพเรามาถึงจังหวัดลพบุรี อากาศกำลังดีความร้อนเริ่มเข้าแทนที่อากาศเย็น เรารูสึกถึงความเก่าของเมืองตั้งแต่เริ่มผ่านเข้าตัวเมือง กำแพงเมืองหรืออิฐแดงผ่านเวลายาวนานกร่อนพังตามสภาพเหลือไว้แค่ความทรงจำ ร่างกายต้องการคาเฟอีนข้างในของเรามันบอกแบบนั้น ไม่แปลกหากผมจะทำตามใจตัวเอง 

เราแวะหากาแฟและขนมอร่อยๆที่ร้าน ฅ.ฅน กาแฟ เป็นร้านที่เกิดขึ้นจากความรักของคนในบ้าน รวมถึงอยากมีร้านที่เป็นสไตล์ของตัวเอง เน้นบรรยากาศแบบสวนในบ้าน อยากให้ลูกค้าได้นั่งพักผ่อนจิบกาแฟและขนมในราคาเบาๆ ต้นไม้ส่วนใหญ่ปลูกเองทั้งหมด ส่วนการปรุงใส่ใจเรื่องความสะอาดทุกขั้นตอน 

พื้นที่ของจังหวัดลพบุรี เคยเป็นที่ตั้งของเมืองโบราณหลายสมัย เดิมเรียก ละโว้ นับตั้งแต่สมัยขอมเรืองอำนาจ มีหลักฐานที่สำคัญคือ พระปรางค์สามยอด (อยู่ในเขตอำเภอเมืองลพบุรี) เป็นศิลปะเขมรสมัยบายน อายุราวพุทธศตวรรษที่ 18 และมีศาลพระกาฬซึ่งเก่าแก่ในสมัยเดียวกัน สิ่งคู่กันกับสถานที่แห่งนี้หนีไม่พ้นกับประชากรลิงวนเวียนอยู่รอบสถานแห่งนี้แนะนำอย่างว่าใครจะให้อาหารต้องดูให้ดีบางครั้งมันอาจทำให้เขาทะเลาะและกัดกันได้

ชื่อของจังหวัดลพบุรีอาจไม่ได้ขึ้นชื่อว่าเมืองเที่ยวชัดเจนเพราะส่วนคนจะมองว่าทางผ่าน ทว่าหากเรามองลึกลงไปถึงระยะเวลาเราต้องยอมรับว่าลพบุรีเป็นเมืองที่มีประวัติศาสตร์อันยาวนาน เพราะปรากฏร่องรอยการอยู่อาศัยของมนุษย์ติดต่อกันนานนับแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ไม่น้อยกว่า 3,000-4,000 ปีมาแล้ว จากการค้นพบหลักฐานทางโบราณคดีจำนวนมาก รวมทั้งมีหลักฐานเอกสารและจารึกต่าง ๆ กล่าวถึงเมืองลพบุรีอยู่หลายชิ้นเช่นในพุทธศตวรรษที่ 11-15 มีหลักฐานคือพงศาวดารเหนือ กล่าวถึงพระยากาฬวรรรณดิศได้ให้พราหมณ์ยกพลมาสร้างเมืองละโว้ตั้งแต่ พ.ศ. 1002 จึงสรุปได้ว่าลพบุรีคงเป็นเมืองสำคัญเมืองหนึ่ง แว่นแคว้นอื่นจึงได้ยอมรับและขอเชื้อสายไปปกครอง

ในระยะราวพุทธศตวรรษที่ 16-18 ละโว้หรือลพบุรีตกอยู่ภายใต้อำนาจทางการของอาณาจักรเขมรเป็นครั้งคราว ปลายพุทธศตวรรษที่ 18 เกิดความอ่อนแอในอาณาจักรเขมร ทำให้รัฐต่าง ๆ ที่เคยอยู่ใต้อำนาจปลีกตัวเป็นอิสระ รวมทั้งละโว้ด้วย ในราวพุทธศตวรรษที่ 19 ปรากฏหลักฐานว่าเมืองลพบุรีน่าจะเป็นเมืองที่พระเจ้าอู่ทองเคยครองราชย์มาก่อนที่จะย้ายไปสถาปนาอาณาจักรอยุธยา และในสมัยกรุงศรีอยุธยานี้เองที่ลพบุรีเจริญรุ่งเรืองที่สุด เพราะสมเด็จพระนารายณ์มหาราช (ครองราชย์ พ.ศ. 2199-2231) ได้สถาปนาลพบุรีเป็นราชธานีที่สอง หลังแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราชแล้ว ลพบุรีก็ขาดความสำคัญลงมากจนกระทั่งถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ได้โปรดสถาปนาเมืองลพบุรีเป็นที่ประทับอีกแห่งหนึ่ง 

ในปัจจุบันเรายังจะเห็นพระนารายณ์ราชนิเวศน์ คงอยู่ได้รับการดูแลปรับปรุงอย่างดี เปิดให้นักท่องเที่ยวได้เข้าไปชมและสักการะรูปปั้นของสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ซึ่งถ้าเป็นคนลพบุรีโดยกำเนิดจะเรียกว่าพ่อด้วยความนับถือแล้วก็ยังมีพิพิธัณฑสถานแห่งชาติสมเด็จพระนารายณ์ในบริเวณเดียวกัน 

ส่วนสถานที่พำนักของเจ้าพระยาวิชเยนทร์ (คอนสแตนติน ฟอลคอน) สมุหนายกคนสำคัญในรัชสมัยของสมเด็จพระนารายณ์มหาราชแห่งกรุงศรีอยุธยา และเมื่อ มารีอา กูโยมาร์ เด ปิญญา (Maria Guyomar de Pinha) หรือ "ท้าวทองกีบม้า" ราชินีแห่งขนมไทย ได้แต่งงานกับเจ้าพระยาวิชเยนทร์ (ในขณะนั้นมียศเป็นออกพระฤทธิกำแหงภักดีศรีสุเรนทเสนา) ก็ได้ย้ายมาอาศัยอยู่ที่นี่ด้วยเช่นกัน ปัจจุบันเรายังได้เห็นโครงสร้างคงอยู่ ซึ่งรวมถึงเตาสำหรับทำขนมของแม่ทองกีบม้าอีกด้วย เพียงแค่เราก้าวเท้าเข้ามาก็ชวนถึงภาพความรุ่งเรืองในอดีตของเมืองละโว้ รสชาติขนมหวานแบบโบราณเราก็ยังพอหาได้แต่ต้องมาให้ทันเวลาเช้าเท่านั้น ส่วนโครงสร้างยังบ่งบอกได้ถึงความกว้างขวางใหญ่โต หากเทียบกับยุคนั้นคงใหญ่มาก  

โดยอาคารทั้งหมดสร้างด้วยอิฐ มีลักษณะสถาปัตยกรรมแบบเรเนซองส์ (Renaissance) มีกำแพงล้อมโดยรอบ ด้านในแบ่งออกเป็น 3 ส่วนด้วยกัน ได้แก่  1. กลุ่มอาคารทางด้านทิศตะวันตก ประกอบด้วยตึก 2 ชั้นหลังใหญ่ ก่อด้วยอิฐ 1 หลัง อาคารชั้นเดียวแคบยาว 1 หลัง และซุ้มประตูทางเข้าเป็นรูปโค้งครึ่งวงกลม จากการสำรวจแผนผังของผู้เชี่ยวชาญสันนิษฐานว่าส่วนนี้เป็นส่วนพักอาศัยของครอบครัวเจ้าพระยาวิชเยนทร์ 2. กลุ่มอาคารส่วนกลาง มีฐานสิ่งก่อสร้าง สันนิษฐานว่าเป็นหอระฆังและโบสถ์คริสต์ศาสนา มีซุ้มประตูทางเข้าเป็นรูปจั่ว 3. กลุ่มอาคารทางด้านทิศตะวันออก เป็นกลุ่มอาคารใหญ่ 2 ชั้น ก่ออิฐถือปูน มีบันไดขึ้นทางด้านหน้าเป็นรูปครึ่งวงกลม ซุ้มประตูทางเข้าเป็นรูปโค้งครึ่งวงกลม

แต่ถ้าเป็นสถานที่คู่เมืองแล้วขึ้นชื่อก็ต้องเป็นพระปรางค์สามยอดคล้ายกับเป็นบ้านของฝูงลิงในปัจจุบัน ตั้งอยู่กลางเมืองมีศิลปะแบบเขมร ยังคงความสวยงามทุกวันจะมีนักท่องเที่ยวเดินทางมาตลอดทั้งชาวต่างชาติและคนไทย ปัจจุบันประชากรลิงก็ได้การถูกควบคุมจำนวนการเกิดใหม่โดยเจ้าหน้าที่ ด้านความศรัทธาชาวบ้านหรือคนละแวกใกล้เคียงจะเดินทางมาขอพรกันที่ศาลพระกาฬ เป็นศาสนสถานที่เป็นฐานศิลาแลงขนาดมหึมาตังอยู่ตรงข้ามกันกับพระปรางค์สามยอด สันนิษฐานกันว่าฐานศิลาแลงดังกล่าวเป็นฐานพระปรางค์ที่ยังสร้างไม่เสร็จ หรือสร้างสำเร็จแต่พังถล่มลงมาภายหลังโดยมิได้รับการซ่อมแซมให้ดีดังเดิม ศาลพระกาฬเป็นสิ่งก่อสร้างของขอม สืบเนื่องมาจากเมืองลพบุรีในอดีตเคยเป็นส่วนหนึ่งของขอมโบราณ 

ในรัชสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ทรงให้สร้างศาลเทพารักษ์ขนาดย่อมก่ออิฐถือปูน มีลักษณะสถาปัตยกรรมตามพระราชนิยม ทรงตึกเป็นแบบฝรั่งหรือเปอร์เซียผสมผสานกับไทยบนฐานศิลาแลงเดิม ตัวศาลเป็นอาคารชั้นเดียวหลบแดดขนาดสามห้อง ภายในบรรจุทับหลังนารายณ์บรรทมสินธุ์ กับเทวรูปสีดำองค์หนึ่ง ประมาณกันว่าเป็นศาลประจำเมืองก็ว่าได้ ตั้งอยู่กลางวงเวียนชื่อ วงเวียนศรีสุนทร บนถนนนารายณ์มหาราช ด้วยความศรัทธามากล้นปัจจุบันองค์พระด้านในที่เคยเป็นสีดำได้กลายเป็นสีทองทั้งองค์เกิดจากผู้คนเดินทางกราบไหว้และปิดทองจนทั่วทั้งองค์

จริงๆแล้วหากเราได้เห็นร่องรอยต่างๆของประวัตศาสตร์ที่ยังหลงเหลืออยู่ มันไม่ใช่เป็นเพียงแหล่งท่องเที่ยวเท่านั้น ทว่าแต่มันยังเป็นเรื่องราวของอดีตที่เปิดไว้ให้คนรุ่นหลังได้ศึกษาหาข้อมูลถึงความเป็นมาเป็นไปได้ ผมเดินเที่ยวชมขับรถวนในเมืองหลายรอบรู้สึกชอบเหมือนกัน ขณะเดียวกันหากเราพอมีเวลายังสามารถเที่ยวจังหวัดใกล้เคียงอย่างสระบุรีได้อีก ด้วยระยะทางไม่ไกลมากร่วมถึงการเดินทางทำได้ง่าย 

มาทริปนี้ทำให้เราได้เห็นถึงความรุ่งเรืองในอดีต ความยิ่งใหญ่ของพระนารายณ์ราชนิเวศน์ มีโอกาสอยากทุกคนได้มาสัมผัสกัน แล้วกันใหม่ฉบับหน้าครับ

การเดินทาง

จากกรุงเทพฯ ไปตามถนนพหลโยธิน เส้นทางหลวงหมายเลข 1 ผ่านจังหวัดสระบุรี อำเภอพระพุทธบาท เข้าสู่ จังหวัดลพบุรี ระยะทางประมาณ 153 กิโลเมตร เส้นทางขับง่ายไม่ซับซ้อน มุ่งหน้าเข้าเมืองลพบุรี สถานที่เที่ยวจะอยู่ใกล้ๆกันทั้งหมด

แวะเที่ยวก่อนกลับ

เขื่อนป่าสักชลสิทธิ์ เป็นเขื่อนดินกักเก็บน้ำที่ยาวที่สุดในประเทศไทย ตามแนวพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเพื่อ ป้องกันปัญหาน้ำท่วม เริ่มดำเนินการก่อสร้างในวันที่2 ธันวาคมพ.ศ. 2537โดยกรมชลประทานเป็นผู้รับผิดชอบ บริเวณรอบๆปรับปรุงให้เป็นสวนสาธารณ นักท่องเที่ยวมาพักผ่อนได้

อร่อยแนะนำ 

ฅ.ฅน กาแฟ ซดสด ร้านอยู่ในเมืองตั้งอยู่บนถนน สราญรมย์ เลียบคลอง ร้านนี้บรรยากาศเหมือนนั่งกินอยู่ในสวนบ้านเพื่อน มีพรรณไม้หลายชนิด เครื่องดื่มบริการครบทุกเมนู ทั้งร้อน-เย็น แต่ที่พลาดไม่ได้ก็ต้องขนมเครปเค้ก รสชาติกลมกล่อมน่าดู กินคู่กาแฟสดๆร้อนๆแทบไม่ต้องอธิบาย ใครมาถึงเมืองลพบุรีห้ามพลาด

ที่พักน่านอน

KP Place อยู่ก่อนถึงวงเวียนสมเด็จพระนารายณ์มหาราช(ถ้ามาจากสระบุรี) เป็นที่พักเก๋ๆตกแต่งให้โทนดูผ่อนคลาย ความปลอดภัยไม่ต้องห่วงมีเจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัยดูแลตลอด ราคามิตรภาพพักผ่อนสบายกระเป๋า